028 surah
ھي سورة مَکِّیَّۃٌ آھي . ھِن ۾ 88 آيتون ۽ 9 رڪوع آھن
فُيُوضُ الفُرقان
مُترجم: پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)
طٰسۗمّۗ 1
طا سين ميم (هي حروفِ مقطعات آهن هنن جو اصل راز الله ۽ ان جو رسول ڄاڻن ٿا)
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)تِلْكَ اٰيٰتُ الْكِتٰبِ الْمُبِيْنِ 2
هي پڌري ڪتاب جون آيتون آهن.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)نَتْلُوْا عَلَيْكَ مِنْ نَّبَاِ مُوْسٰى وَفِرْعَوْنَ بِالْـحَقِّ لِقَوْمٍ يُّؤْمِنُوْنَ 3
(اي نبي!) اسان تو کي موسى ۽ فرعون جو صحيح واقعو پڙهي ٻڌايون ٿا ان قوم (جي فائدي) لاءِ جيڪي ايمان رکن ٿا.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)اِنَّ فِرْعَوْنَ عَلَا فِي الْاَرْضِ وَجَعَلَ اَهْلَهَا شِيَعًا يَّسْتَضْعِفُ طَاۗىِٕفَةً مِّنْهُمْ يُذَ بِّحُ اَبْنَاۗءَهُمْ وَيَسْتَحْيٖ نِسَاۗءَهُمْ ۭ اِنَّهٗ كَانَ مِنَ الْمُفْسِدِيْنَ 4
بيشڪ فرعون زمينِ (مصر) ۾ وڏائي ڪئي ۽ اتان جي رهواسين کي ان ٽولن ۾ ورهائي ڇڏيو انهن مان هڪ جماعت (يعني بني اسرائيل) کي ڪمزور ڪري انهن جي پُٽن کي ڪُٺائين پئي ۽ انهن جي عورتن کي زنده ڇڏيائين پئي. بيشڪ اُهو فساد برپا ڪرڻ وارن مان هيو.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)وَنُرِيْدُ اَنْ نَّمُنَّ عَلَي الَّذِيْنَ اسْتُضْعِفُوْا فِي الْاَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ اَىِٕمَّةً وَّنَجْعَلَهُمُ الْوٰرِثِيْنَ 5ۙ
۽ اسان چاهيو ته انهن ماڻهن تي احسان ڪيون جن کي زمين ۾ ڪمزور ڪري رکيو ويو آهي ۽ انهن کي اڳواڻ بنايون ۽ انهن کي (مُلڪ جو) وارث بنايون.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)وَنُمَكِّنَ لَهُمْ فِي الْاَرْضِ وَنُرِيَ فِرْعَوْنَ وَهَامٰنَ وَجُنُوْدَهُمَا مِنْهُمْ مَّا كَانُوْا يَحْذَرُوْنَ 6
۽ انهن کي زمين ۾ اقتدار ڏيون ۽ فرعون ۽ هامان کي ۽ انهن ٻنهين جي لشڪرن کي انهن کان اهو (انجام) ڏيکاريون جنهن کان اهي ڊڄندا هئا.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)وَاَوْحَيْنَآ اِلٰٓى اُمِّ مُوْسٰٓى اَنْ اَرْضِعِيْهِ ۚ فَاِذَا خِفْتِ عَلَيْهِ فَاَلْقِيْهِ فِي الْيَمِّ وَلَا تَخَافِيْ وَلَا تَحْـزَنِيْ ۚ اِنَّا رَاۗدُّوْهُ اِلَيْكِ وَجَاعِلُوْهُ مِنَ الْمُرْسَلِيْنَ 7
۽ اسان موسى جي ماءُ جي دل ۾ اها ڳالهه وِڌي ته: ”ان کي کير پياريندي رهه، پوءِ جڏهن تو کي (ان جي قتل جو) انديشو ٿئي ته پوءِ ان کي درياءَ ۾ اُڇلاءِ ۽ نه ڪو خوف ڪر ۽ نه غم ڪر، بيشڪ اسان ان کي تو ڏانهن موٽائڻ وارا آهيون ۽ اسان ان کي رسولن مان بنائڻ وارا آهيون“.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)فَالْتَقَطَهٗ ٓ اٰلُ فِرْعَوْنَ لِيَكُوْنَ لَهُمْ عَدُوًّا وَّحَزَنًا ۭ اِنَّ فِرْعَوْنَ وَهَامٰنَ وَجُنُوْدَهُمَا كَانُوْا خٰطِـــــِٕيْنَ 8
آخرڪار ان کي فرعون جي گهر وارن (درياءَ مان) لڌو هن لاءِ ته انهن لاءِ دشمن ۽ غم (جو سبب) بنجي. بيشڪ فرعون ۽ هامان ۽ انهن ٻنهين جا لشڪر خطا ڪار هئا.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)وَقَالَتِ امْرَاَتُ فِرْعَوْنَ قُرَّةُ عَيْنٍ لِّيْ وَلَكَ ۭ لَا تَقْتُلُوْهُ ڰ عَسٰٓى اَنْ يَّنْفَعَنَآ اَوْ نَتَّخِذَهٗ وَلَدًا وَّهُمْ لَا يَشْعُرُوْنَ 9
۽ فرعون جي زال چيو ته : ”(هي ٻار) منهنجي ۽ تنهنجي لاءِ اکين جو ٺار آهي. ان کي قتل نه ڪيو، من هي اسان کي نفعو پهچائي يا اسان ان کي پُٽيلو کڻي بنايون“ ۽ اُهي (انجام کان) بي خبر هئا.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)وَاَصْبَحَ فُؤَادُ اُمِّ مُوْسٰى فٰرِغًا ۭ اِنْ كَادَتْ لَتُبْدِيْ بِهٖ لَوْلَآ اَنْ رَّبَطْنَا عَلٰي قَلْبِهَا لِتَكُوْنَ مِنَ الْمُؤْمِنِيْنَ 10
۽ موسى جي ماءُ جي دل (صبر کان) خالي ٿي پئي. اُها ان (موسيٰ جي راز) کي ظاهر ڪرڻ تي هئي جيڪڏهن اسان ان جي دل کي مضبوط نه ڪيون ها هن لاءِ ته اُها (موسى جي موٽائڻ واري رب جي وعدي تي) يقين ڪرڻ وارن مان ٿئي.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)وَقَالَتْ لِاُخْتِهٖ قُصِّيْهِ ۡ فَبَصُرَتْ بِهٖ عَنْ جُنُبٍ وَّهُمْ لَا يَشْعُرُوْنَ ۙ11
۽ (موسى جي ماءُ) سندس ڀيڻ (يعني موسيٰ جي ڀيڻ) کي چيو ته: ”ان جي پٺيان لڳي وڃ“، پوءِ اُها ان کي پري هڪ پاسي کان ڏسندي رَهِي ۽ انهن کي ان (حقيقت) جي خبر به نه پئي.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)وَحَرَّمْنَا عَلَيْهِ الْمَرَاضِعَ مِنْ قَبْلُ فَقَالَتْ هَلْ اَدُلُّكُمْ عَلٰٓي اَهْلِ بَيْتٍ يَّكْفُلُوْنَهٗ لَكُمْ وَهُمْ لَهٗ نٰصِحُوْنَ 12
۽ اسان اڳي ئي ان (موسى) تي کير پيارڻ واريُن (جون ڇاتيون)حرام ڪري ڇڏيون هيون پوءِ (موسى جي ڀيڻ) چيو: ”ڇا آءٌ اوهان کي اهڙو گهراڻو ٻڌايان جيڪي ان جِي اوهان لاءِ پرورش ڪن ۽ اُهي ان جا خير خواه (به) هجن“؟
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)فَرَدَدْنٰهُ اِلٰٓى اُمِّهٖ كَيْ تَــقَرَّ عَيْنُهَا وَلَا تَحْزَنَ وَلِتَعْلَمَ اَنَّ وَعْدَ اللّٰهِ حَقٌّ وَّلٰكِنَّ اَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُوْنَ ۧ13
سو اسان کيس سندس ماءُ ڏانهن موٽايو ته جيئن ان جي اک ٿڌي رهي ۽ غمگين نه ٿئي ۽ هن لاءِ ته يقين ڪري ته بيشڪ الله جو وعدو سچو آهي ۽ پر انهن مان گهڻا نه ٿا ڄاڻن.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)وَلَمَّا بَلَغَ اَشُدَّهٗ وَاسْتَوٰٓى اٰتَيْنٰهُ حُكْمًا وَّعِلْمًا ۭ وَكَذٰلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِيْنَ 14
۽ جڏهن (موسى ) پنهنجي پُورَجوانيءَ کي پهتو ۽ توانا ٿي ويو تڏهن اسان کيس حُڪم ۽ علم ڏنو. ۽ اسان اهڙي طرح نيڪوڪارن کي بدلو ڏيندا آهيون.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)وَدَخَلَ الْمَدِيْنَةَ عَلٰي حِيْنِ غَفْلَةٍ مِّنْ اَهْلِهَا فَوَجَدَ فِيْهَا رَجُلَيْنِ يَـقْتَتِلٰنِ ڭ هٰذَا مِنْ شِيْعَتِهٖ وَهٰذَا مِنْ عَدُوِّه ٖ ۚ فَاسْتَغَاثَهُ الَّذِيْ مِنْ شِيْعَتِهٖ عَلَي الَّذِيْ مِنْ عَدُوِّهٖ ۙ فَوَكَزَهٗ مُوْسٰى فَقَضٰى عَلَيْهِ ڭ قَالَ هٰذَا مِنْ عَمَلِ الشَّيْطٰنِ ۭ اِنَّهٗ عَدُوٌّ مُّضِلٌّ مُّبِيْنٌ 15
۽ (هڪ ڏينهن موسى) شهر ۾ داخل ٿيو جنهن وقت شهر وارا غفلت (جي ننڊ) ۾ هئا ته ان ۾ ٻن مردن کي پاڻ ۾ وڙهندي ڏٺائين هي (هڪڙو) سندس جماعت (بني اسرائيل) مان هيو ۽ هي (ٻيو) سندس دشمنن (قومِ فرعون) مان هيو، پوءِ جيڪو سندس جماعت مان هيو تنهن کيس مدد لاءِ پڪاريو ان جي خلاف جيڪو سندس دشمنن مان هيو پوءِ موسى ان کي مُڪ هنئي پوءِ ان جو ڪم پورو ڪيائين. چيائين: ”هي شيطان جو عمل آهي. بيشڪ اُهو گمراهه ڪندڙ پڌرو دشمن آهي“.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)قَالَ رَبِّ اِنِّىْ ظَلَمْتُ نَفْسِيْ فَاغْفِرْ لِيْ فَغَفَرَ لَهٗ ۭ اِنَّهٗ هُوَ الْغَفُوْرُ الرَّحِيْمُ 16
چيائين: ”اي منهنجا پالڻهار! مون پنهنجو پاڻ تي زيادتي ڪئي سو تون مون کي معاف ڪر“. پوءِ (الله) ان کي معاف ڪيو. بيشڪ اُهو وڏو بخشڻهار ٻاجهارو آهي.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)قَالَ رَبِّ بِـمَآ اَنْعَمْتَ عَلَيَّ فَلَنْ اَكُوْنَ ظَهِيْرًا لِّلْمُجْرِمِيْنَ 17
(موسى) چيو: ”اي منهنجا پالڻهار! تو جا مون تي نعمت ڪئي آهي انڪري آءٌ ڪڏهن به ڏوهارين جو مددگار نه ٿيندس“.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)فَاَصْبَحَ فِي الْمَدِيْنَةِ خَاۗىِٕفًا يَّتَرَقَّبُ فَاِذَا الَّذِي اسْتَـنْصَرَهٗ بِالْاَمْسِ يَسْتَــصْرِخُهٗ ۭ قَالَ لَهٗ مُوْسٰٓى اِنَّكَ لَغَوِيٌّ مُّبِيْنٌ 18
پوءِ (موسى) ان شهر ۾ ڊڄندي انتظار ڪندي صبح ڪيو (هاڻي ڇا ٿيندو؟)پوءِ اوچتو اُهو ئي ماڻهو جنهن کانئس ڪالهه مدد گهري هئي کيس مدد لاءِ سڏيائين. (موسى) کيس چيو: ”بيشڪ تون پڌرو گمراهه آهين“.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)فَلَمَّآ اَنْ اَرَادَ اَنْ يَّبْطِشَ بِالَّذِيْ هُوَ عَدُوٌّ لَّهُمَا ۙ قَالَ يٰمُوْسٰٓى اَتُرِيْدُ اَنْ تَــقْتُلَنِيْ كَـمَا قَتَلْتَ نَفْسًۢا بِالْاَمْسِ ڰ اِنْ تُرِيْدُ اِلَّآ اَنْ تَكُوْنَ جَبَّارًا فِي الْاَرْضِ وَمَا تُرِيْدُ اَنْ تَكُوْنَ مِنَ الْمُصْلِحِيْنَ 19
پوءِ جڏهن ارادو ڪيائين ته ان کي پڪڙي جيڪو انهن ٻنهين جو دشمن هيو، (ته ان غلط فهميءَ مان) چيو اي موسى: ”ڇا اڄ تون مون کي مارڻ چاهين ٿو؟ جيئن تو ڪالهه هڪ ماڻهو کي قتل ڪيو هيو، تون صرف اُهو چاهين ٿو ته تون زمين ۾ ڏاڍو مڙس هجين ۽ نه ٿو چاهين ته تون (ڪو) صلح ڪرڻ وارن مان هجين“.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)وَجَاۗءَ رَجُلٌ مِّنْ اَقْصَا الْمَدِيْنَةِ يَسْعٰى ۡ قَالَ يٰمُوْسٰٓى اِنَّ الْمَلَاَ يَاْتَمِرُوْنَ بِكَ لِيَقْتُلُوْكَ فَاخْرُجْ اِنِّىْ لَكَ مِنَ النّٰصِحِيْنَ 20
۽ هڪ ماڻهو شهر جي آخري ڇيڙي کان ڊوڙندو آيو، چيائين: ”اي موسى! يقينًا سردار تنهنجي قتل جي باري ۾ مشورا ڪري رهيا آهن، سو تون هتان نڪري وڃ، بيشڪ آءٌ تو لاءِ خيرخواهن مان آهيان“.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)